Wat is dat: sociale veiligheid
Bij het LIVP streven we naar een werkomgeving waar iedereen zich sociaal veilig voelt. Een plek waar vertrouwen en open communicatie centraal staan. Sociale veiligheid is een veelbesproken onderwerp, maar wat houdt het precies in, en hoe verschilt het van psychologische veiligheid?
Je hoort de term tegenwoordig erg veel: sociale veiligheid. ‘Te pas en ook wel eens te onpas wordt er gesproken over sociale veiligheid of onveiligheid op de werkvloer’, vertelt Irene Verplancke, vertrouwenspersoon en trainer bij het Landelijk Instituut Vertrouwenspersonen (LIVP). ‘En dan is er ook nog de term psychologische veiligheid.’
Bescherming tegen ongewenst gedrag
De termen sociale veiligheid en psychologische veiligheid worden vaak door elkaar gebruikt met dezelfde betekenis. ‘Er zijn veel overeenkomsten, maar ook enkele verschillen’, geeft Verplancke aan. Ze legt uit: ‘Sociale veiligheid verwijst naar een werkklimaat waarin medewerkers beschermd zijn tegen ongewenst gedrag en stressverhogende factoren. De organisatie kan bijdragen aan sociale veiligheid door het opstellen van beleid, zoals bijvoorbeeld een gedragscode of een pestprotocol, een meld- en klachtenregeling en door het aanstellen van vertrouwenspersonen waar medewerkers terecht kunnen met zorgen of klachten.’
Je durven uitspreken
Psychologische veiligheid gaat nog een stap verder. Harvard-professor Amy Edmondson wijst in haar boek De onbevreesde organisatie op het belang van psychologische veiligheid. Daarmee bedoelt zij dat het van wezenlijk belang is om een cultuur te creëren waarin medewerkers zich niet alleen op hun gemak voelen, maar zich ook durven uitspreken. Een werkomgeving waarin collega’s elkaar durven aan te spreken, risico’s durven te nemen en fouten durven te rapporteren. ‘Hierbij gaat het dus om de interactie tussen mensen, binnen het team en met de leidinggevende’, verduidelijkt Verplancke.
Open dialoog
‘Een werkgever die een psychologisch veilige werksfeer wil implementeren, faciliteert en stimuleert het gesprek over onderling gedrag en nodigt iedere medewerker uit om zich uit te spreken. Hoe willen we met elkaar werken en omgaan? Wat staat ons in de weg en wat hebben we nodig? Hebben we aandacht voor elkaar en hoe gaan we om met verschillen? Wat is ieders rol hierin en wat willen we veranderen?’ Psychologische veiligheid zorgt ervoor dat medewerkers zich niet alleen gehoord voelen, maar ook uitgenodigd worden om bij te dragen aan een open dialoog.’
Werkgeluk
Hoewel de twee termen soms door elkaar worden gebruikt, ligt het verschil in de focus. Sociale veiligheid richt zich op bescherming tegen ongewenst gedrag, terwijl psychologische veiligheid ruimte geeft voor ontwikkeling en eerlijkheid binnen teams. ‘Bij LIVP geloven we dat het stimuleren van zowel sociale als psychologische veiligheid bijdraagt aan betere samenwerking, werkgeluk en motivatie. Het is de basis van een werkomgeving waar niet alleen mensen, maar ook creativiteit en samenwerking floreren.’
De sociale veiligheid bevorderen?
Neem contact op om na te gaan wat sociale veiligheid kan bijdragen aan jouw organisatie. In samenspraak kan een doelgericht programma opgesteld worden. Vakbekwame en ervaren professionals staan voor u klaar!