Vertrouwenspersoon in het hoger onderwijs
Het werk van de vertrouwenspersoon in het hoger beroepsonderwijs (hbo) en wetenschappelijk onderwijs (wo) is steeds vaker het onderwerp van gesprek in het nieuws. Wat zijn belangrijke aandachtspunten in vergelijking met de vertrouwenspersoon in andere onderwijsgebieden?
In de artikelen Vertrouwenspersoon in het mbo en Vertrouwenspersoon in het primair- en voortgezet onderwijs heb je gelezen wat de rol van de vertrouwenspersoon inhoudt. Wat betekent dit voor de vertrouwenspersoon in het hbo en wo?
Afhankelijkheidsrelatie
Het belangrijkste aandachtspunt voor de vertrouwenspersoon in het hbo en wo, is de afhankelijkheidssituatie tussen docent en student. Daar waar de examinering in het mbo vooral landelijk verloopt, ligt de beoordeling in het hbo en wo meer bij de docent. Dit is een belangrijk aandachtspunt om bewust van te zijn. Studenten kunnen daardoor terughoudend zijn in het melden van klachten. Een vertrouwenspersoon die hier bewust van is, de organisatie scherp houdt op de gevolgen en – gevraagd en ongevraagd – advies geeft, biedt veel toegevoegde waarde aan de organisatie.
Wanneer een melding aan het licht komt, blijkt de situatie vaak al langer te bestaan. Dit is een teken dat studenten geneigd zijn minder snel naar de vertrouwenspersoon stappen. Zorg er daarom als vertrouwenspersoon voor dat je goed vindbaar bent en de stap zo klein mogelijk maakt.
De internationale student
Een tweede belangrijk verschil binnen het onderwijs, is de internationale student die, voor een vaak korte periode, in Nederland studeert. Naast de vertrouwenspersoon binnen de instelling, kunnen zij een beroep doen bij een aanvullend instituut: international study. De aangesloten hoger onderwijsinstellingen committeren zich door het tekenen van de Gedragscode aan goed onderwijs voor internationale studenten.
Type vertrouwenspersonen
Binnen hoger onderwijsinstellingen is een aparte vertrouwenspersoon aangesteld voor studenten en docenten. Daarbij zijn er vaak meerdere vertrouwenspersonen actief. Voor de vertrouwenspersonen is het belangrijk om met elkaar te blijven communiceren. Natuurlijk wordt hierbij de anonimiteit in acht genomen. Het is mogelijk dat klachten over één persoon bij meerdere vertrouwenspersonen terechtkomen. Daarom is zorgvuldige communicatie onderling van essentieel belang.
Meer weten over de rol van de vertrouwenspersoon in het hoger beroepsonderwijs? Lees het interview met docent en vertrouwenspersoon Ron Heusdens.
Klokkenluidersregeling
Aangezien de meeste onderwijsinstellingen meer dan 50 medewerkers bevatten, geldt de klokkenluidersregeling. Dit houdt in dat medewerkers vermoedens van misstanden kunnen melden bij de vertrouwenspersoon. Vaak wordt de rol van de vertrouwenspersoon integriteit gecombineerd met de rol van de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen.
Andere belangrijke rollen
College van beroep voor het hoger onderwijs
Het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs is een onafhankelijk rechtscollege. Een student aan een hogeschool of universiteit kan bij het CBHO in beroep gaan als hij het niet eens is met een beslissing van zijn onderwijsinstelling. Het CBHO doet een uitspraak over de zaak, waarna geen hoger beroep meer mogelijk is. Klachten gaan vaak over inhoudelijke kwesties binnen het onderwijs, bijvoorbeeld het toekennen van studiepunten.
NB Het College van Beroeps is in 2022 opgeheven.
De ombudsman
Sommige hogescholen en universiteiten bieden de mogelijkheid om naar een ombudsman te stappen. De ombudsman behandelt allerlei soorten klachten, ook buiten ongewenste omgangsvormen. Heeft de organisatie geen ombudsman aangesteld, dan kan de onderwijsinspectie (vertrouwensinspecteur) geraadpleegd worden.
Wil je jezelf ontwikkelen tot vertrouwenspersoon in het onderwijs? In ons Landelijk Netwerk van Vertrouwenspersonen zijn verschillende type vertrouwenspersonen aangesloten. Neem gerust contact op voor meer informatie.