Ondernemingsraad en vertrouwenspersoon: vertrouw elkaar!
‘Beste ondernemingsraad, vertrouw de vertrouwenspersoon. Beste vertrouwenspersoon, zorg dat je aan tafel komt bij de ondernemingsraad.’ Daarvoor pleit Irene Verplancke, vertrouwenspersoon en LIVP-trainer. Ze maakt nog vaak genoeg mee dat er nauwelijks samenwerking is tussen beide, terwijl ze allebei het welzijn van de medewerker nastreven.
Het contrast is groot. Bij een van de organisaties waar ik, inmiddels alweer twee jaar, werk als extern vertrouwenspersoon, heb ik nog steeds niet kennisgemaakt met de ondernemingsraad (OR). De afspraak wordt herhaaldelijk verschoven. Ik denk dan: wij maken ons toch voor hetzelfde hard, namelijk het welzijn van de medewerker? Waarom werken we niet samen? Waarom duurt het zo lang voordat we überhaupt kennis hebben gemaakt?
Samenwerking
Bij een andere organisatie waar ik als extern vertrouwenspersoon werk, heb ik juist weer een hele fijne samenwerking met de OR. Toen de directie van deze organisatie het beleid ongewenste omgangsvormen wilde actualiseren heb ik hen verteld dat ik graag wilde meelezen én dat de OR hier ook een stem in had. De directie was daar in eerste instantie niet zo blij mee. Het was volgens hen veel gedoe en ze wilden zelf de regie houden. Maar ze begrepen dat het nodig was. Ik gaf mijn input, en dat was behoorlijk wat, want inhoudelijk klopten zaken niet. Vervolgens gaf de OR instemming onder de voorwaarde dat mijn input één op één verwerkt moest worden. Dit is een voorbeeld van hoe de samenwerking tussen de OR en de vertrouwenspersoon kan bijdragen aan betere beleidsvorming.
Beleidsniveau versus individueel niveau
Waarom die samenwerking zo belangrijk is? We kunnen elkaar heel goed aanvullen. Daar waar de OR veel meer aan de beleidskant van de organisatie zit, acteert de vertrouwenspersoon veel meer op individueel niveau. Wij bieden een luisterend oor voor medewerkers die te maken hebben met grensoverschrijdend gedrag en verzamelen signalen die belangrijk kunnen zijn voor het beleid. We hebben elkaar nodig voor de juiste balans.
Gezond en veilig werken
Zo heeft de OR een rol bij de verplichting van de onderneming om de Arbowet na te leven. De OR moet toezien op de naleving van de regels, zoals voorschriften met betrekking tot arbeidsomstandigheden, maar ook het waken tegen discriminatie en het bevorderen van de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. De OR let er ook op dat werknemers gezond en veilig kunnen werken.
Aanvullen
De OR heeft dus wel degelijk invloed op het beleid, maar wij als vertrouwenspersonen niet echt. We kunnen aangeven dat er beleid moet komen en dat er protocollen moeten zijn, maar als een organisatie daar niet naar handelt, dan houdt het voor ons wel op. Daarentegen kan de OR niet op individueel niveau ingrijpen bij grensoverschrijdend gedrag. Daar zijn wij vertrouwenspersonen juist weer voor. En op basis van de individuele signalen die bij een vertrouwenspersoon binnenkomen, kan de vertrouwenspersoon de OR weer input geven. Uiteraard geanonimiseerd en op hoofdlijnen.
Vertrouw elkaar
Ik merk dat die samenwerking nog te weinig vorm krijgt. Er zou meer structureel overleg moeten zijn tussen de OR en de vertrouwenspersoon, zodat ze samen kunnen werken aan een veilige en gezonde werkplek. Wanneer beide partijen regelmatig overleggen en hun signalen delen, kunnen ze elkaar versterken en bijdragen aan een betere werkomgeving voor alle medewerkers. Kortom: werk samen en vertrouw elkaar. Alleen dan kunnen we echt zorgen voor het welzijn van alle medewerkers.
Irene Verplancke, LIVP-trainer en vertrouwenspersoon