Interview: vertrouwenspersoon in het hoger onderwijs
Veel mensen kennen de functie van een vertrouwenspersoon vooral vanuit de melderskant. Een persoon binnen de organisatie waarbij je terecht kunt met problemen omtrent ongewenste omgangsvormen (vpoo) en/of vermoedens van misstanden (vpi). Maar hoe is het als je aan de andere kant van de tafel zit? En verschilt de rol van vertrouwenspersoon nog per branche? We zochten het voor je uit!
In deze editie spreken we met Ron Heusdens, vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen in het hoger onderwijs. Vorig jaar heeft Ron de opleiding bij het LIVP afgerond. We zijn benieuwd naar zijn ervaringen.
Functie: docent, docentteamadviseur, vertrouwenspersoon
Branche: Hoger onderwijs
“De functie van vertrouwenspersoon is de perfecte volgende stap naar het helpen van mensen om zich beter te voelen in hun leven.”
Ik spreek Ron als hij net uit een bespreking komt. Naast de functie van vertrouwenspersoon is hij ook werkzaam als docent, teamadviseur, opleidingsontwikkelaar, studieloopbaan- én afstudeerbegeleider. Lekker bezig dus! Gelukkig heeft Ron een gaatje vrij om met ons in gesprek te gaan.
Bedankt dat we je wat vragen mogen stellen, Ron! Vorig jaar heb je de opleiding vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen bij LIVP afgerond. Wat maakt dat je hebt gekozen voor deze functie?
“Eigenlijk was die keuze een hele logische stap voor mij. Ik was al langer bezig om een meer mensgerichte kant op te gaan in mijn werk. Begeleiden is iets wat me altijd heeft aangetrokken. Het geeft me ontzettend veel energie om mensen te helpen zich beter te voelen in hun leven. Om hier antwoord op te geven ben ik gestart als vrijwilliger bij Sensoor, de Landelijke Luisterlijn. Toen kwam de vacature vertrouwenspersoon voorbij binnen de school waar ik werk. Ik heb even getwijfeld, maar voelde vrijwel direct: ‘dit moet ik gewoon doen’. Het is een mooie aanvulling op mijn persoonlijke ontwikkeling. Ik heb geleerd dat goed luisteren een kwaliteit is dat ik bezit, ontzettend belangrijk in het werken met mensen. De functie van vertrouwenspersoon is de perfecte volgende stap in de kant die ik op wil.”
Mooi dat je zo bewust bent van de keuzes die je maakt. Hoe heb je de opleiding bij LIVP ervaren?
“Leuk en leerzaam! Het lijkt zo lang geleden, maar nu je de vraag stelt zie ik mijzelf direct weer zitten aan de lunchtafel. De sfeer, de gezichten van mijn mede-cursisten… Ik vond vooral de rollenspellen heel leerzaam. Door de wisselende setting en casussen was er veel interactie gedurende de dag. Door mijn functie bij Sensoor wist ik al wel dat luisteren een sterke kant is van mij. De opleiding heeft mij bevestigd dat vertrouwenspersoon een functie is dat bij mij past. Tijdens de opleiding heb ik het meest geleerd over zuiver feedback geven, een waardevolle toevoeging in mijn ontwikkeling. Ik heb de opleiding ervaren als een effectieve bijdrage aan mijn vorming als vertrouwenspersoon.”
Je bent vertrouwenspersoon in het hoger onderwijs. Spreek je met zowel studenten als docenten?
“Jazeker, ik werk in een opleidingsinstituut met verschillende vestigingen. Samen met een team van 6 vertrouwenspersonen zijn we actief. De vestigingen zijn onderverdeeld per vertrouwenspersoon. Zelf ben ik verantwoordelijk voor de vestiging met opleidingen in techniek. Allemaal ingenieurs zijn het! Ik merk daarin wel verschil met mijn collega-vertrouwenspersonen in bijvoorbeeld de richting social work. Daar worden over het algemeen meer meldingen gedaan. Soms neem ik daarom meldingen over als het nodig is.”
Wat voor meldingen kom je vooral tegen in de praktijk?
“Onder studenten zijn het vaak meldingen in de sfeer van grensoverschrijdend gedrag onder studenten. Docenten komen vaker met meldingen in relatie met hun leidinggevende. Docenten kunnen zich onveilig voelen door een leidinggevende, meestal komen deze meldingen rond functioneringsgesprekken.”
Hoe ga je om met deze meldingen?
“Verschillend. Soms is één gesprek voldoende en heeft de melder vooral behoefte aan een luisterend oor. Tijdens dit gesprek geef ik advies over mogelijke vervolgstappen die de melder kan doen. In andere gevallen zijn meerdere gesprekken nodig. Ik laat deze keuze helemaal bij degene die de melding doet. Als zij aangeven dat zij weten wat ze moeten doen, dan laat ik de melder los. Ze weten mij weer te vinden als het nodig is.”
Hoe werken jullie als vertrouwenspersonen met elkaar samen?
“Ik heb een centrale database ontwikkeld waarin iedere vertrouwenspersoon de melding verwerkt, uiteraard anoniem! Daar zijn we heel strikt in. Geen melding is herleidbaar naar een persoon. Geregeld komen we samen voor overleg en intervisie. Tijdens intervisie bespreken we de casuïstiek. Dit vind ik heel leerzaam. Tijdens het overleg gaat het vooral over het proces, bekostiging en beleidsvorming. Ook een belangrijk onderdeel van de functie vertrouwenspersoon!”
Waar zit nog een ontwikkelpunt in de organisatie als het gaat om de rol van vertrouwenspersoon?
“Ik merk dat de rol vertrouwenspersoon nog niet echt leeft onder de docenten. Ik herken dit wel. Zelf was ik er ook niet mee bezig tot de vacature voorbijkwam. Ik wist wel dat ze er waren, hoor! Maar was er verder niet echt van bewust. Ik geloof dat meer docenten die houding hebben. Daar mag nog wel wat in veranderen en zijn we als team mee bezig. Ook dat is de verantwoordelijkheid van je rol als vertrouwenspersoon, zorgen dat je bekend raakt bij collega’s. We doen dit door afspraken te maken met het MT om vertrouwenspersonen meer op de kaart te zetten en sluiten aan bij leerteam-overleggen. Natuurlijk staan we ook op intranet met naam, telefoonnummer en foto. Als je op zoek bent weet je ons wel te vinden, maar het is wel goed om het bewustzijn te vergroten.”
Hoe is je kijk op de rol van vertrouwenspersoon in organisaties veranderd?
“Ik geloof dat iedere organisatie een vertrouwenspersoon moet hebben. Organisaties die niet willen investeren in de mogelijkheid van een luisterend oor waar medewerkers anoniem naartoe kunnen, is een tekortkoming en een gemiste kans.”