Europese richtlijn voor klokkenluiden
Overheidsorganisaties uit verschillende Europese landen hebben in 2019 een netwerk opgericht waarin zij samenwerken en kennis uitwisselen op gebied van klokkenluiden en integriteit. Het Huis voor Klokkenluiders heeft hiertoe het initiatief genomen. Het betreft de oprichting van NEIWA (Network of European Integrity and Whistleblowing Authorities).
Wat was hier de aanleiding voor?
Aanleiding daarvoor was de Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden, gepubliceerd in november 2019. NEIWA streeft naar het delen en bevorderen van kennis, ervaringen en inzichten in integriteitskwesties en in de omgang met melders van misstanden. Op die manier draagt het bij aan een zo eenvormig mogelijke implementatie van de Richtlijn binnen de Europese Unie.
Wat houdt dit in?
In 2021 wordt een Europese richtlijn van kracht over klokkenluiden. Uiterlijk op 17 december 2021 moeten alle lidstaten die nieuwe regels omzetten in hun nationale wetgeving. In de Richtlijn staat wat alle EU-landen wettelijk geregeld moeten hebben om klokkenluiders te beschermen die misstanden melden door inbreuken op het EU-recht. Ook moet zijn vastgelegd hoe zij de meldingen oppakken. In elk EU-land moet of moeten er daarvoor een of meerdere nationale autoriteiten zijn. Dat kan een nieuwe organisatie zijn of een bestaande, bijvoorbeeld een anticorruptie-instelling of een ombudsdienst. In Nederland is het Huis voor Klokkenluiders bij wet aangewezen. Op 24 februari 2020 hebben het bestuur en de directie van het Huis voor Klokkenluiders een document op de website gepubliceerd waarin ze aangegeven het Huis te willen omvormen tot een Autoriteit Integriteit en Klokkenluiden. Een autoriteit waar op gezaghebbende wijze, met kennis van zaken en grote betrokkenheid melders van misstanden worden geholpen, die bijdraagt aan het voorkomen, signaleren, oppakken en oplossen van misstanden in werkrelaties en zo de integriteit in de Nederlandse samenleving bevordert.